A esist-lo l'italia?

n° 13, dzčmber-gené 2010, pag. 2
ėd Bepe Sané (Dragonņt)

L'italia a l'é nassła pėr cas. Cavour a vorģa riunģ tut ėl Nņrd

"A esist-lo l'italia ?" a l'é ėl tģtol ėd lė scond nłmer ėd "Limes" dėl 2009, surtģ a mars. "Limes" a l'é l'arvista italian-a ėd geopolitica, publicą dal Grup l'Espress.
Nen che j'artģcoj a sio gran che antėressant: pģ che ąutr a-i é tante arpetission ėd leu comun e tante domande sensa arspņsta. A l'han colpime pģ che ąutr tre argoment: l'antrodussion, nen firmą e che pėr lņn lģ a l'é da attribuģ al diretor, Lucio Caracciolo; j'artģcoj ėd lenghģstica e la part final, antitolą "Lė Stat ėd Milan".
Ant l'introdussion a-i é un resumé dj'argoment pģ antėressant. Prima a l'é sitą lė stņrich anglčis Christopher Duggart che mach l'ann passą a l'ha ancora butą l'italia tra virgolėtte: "a l'inissi dėl neuv mileni l'"italia" a continua a smijé n'ideja trņp pņch sicura e contestą pėr podčj esse ėl sentr emotiv ėd na nassion ...". Peui a s'arcņrda che l'italia a l'é nassła pėr cas. L'obietiv dij Savņia a l'era nen fé l'italia. Cavour a vorģa riunģ tut ėl Nņrd (tuta la Padania i dirģo adess) sota ėl Piemont pėr fondé "un neuv grass Belgi dla pianura padan-a". Ėl Sud dij Borbon a j'antėressava nen. A fasģa nen part ėd soa coltura. I arpņrto nen, pėrchč im n'ancalo nen, le parņle che a dovrava ėl Farini pėr dėscrive a Cavour lė stat dėl Regn ėd Nąpoli.
A-i é peui n'artģcol an sla lenga italian-a che as capiss nen lņn che a veuja mostré. A ancamin-a an disend che la condivision ėd na lenga nassional a l'é mach stąit-je ant la sconda metą dėl sécol che a fa XX: propi ver, ant ėl 1861 mach ėl 2% ėd la popolassion italian-a a parlava e a scrivģa bin l'italian, e la pģ part a l'era consentrą an Toscan-a. Peui l'artģcol a serca ėd mostré che, ėdcņ se l'italian a-i era nen, a l'era com se a-i fussa, a tira fņra Garibaldi, a la fin as perd.
Ant l'artģcol "La Lombardģa a fa polģtica éstera", as fa noté che la Lombardģa, che a produv ėl 20% dėl PIL nassional e che a l'é a lė scond pņst an Eurņpa, ant ėl 2006 a l'ha stansią pģ che 25 milion d'Euro pėr finansié dij proget an agiut a l'internassionalisassion dėl sistema dle cite e mesan-e imprčise lombarde. La Lombardģa a l'é vnł n'ator geopolģtich global, con na soa strategģa antėrnassional e le intčise antėrnassionaj stipulą ant j'łltim 3 agn a son stąite con: Massachussets, Federassion Russa, India, Cile, Andalusģa, Minas Gerais, Israel e Canton Tesin. L'Eurņpa a privilegia un canal diret con le autonomģe teritoriaj e a arconņss giuridicament le Region: a sarą n'ocasion ėdcņ pėr nņsta Region Piemont.


A esist-lo l'italia?

Home Page Artģcoj an piemontčis