A esist-lo l'italia? |
n° 13, dzčmber-gené 2010, pag. 2
ėd Bepe Sané (Dragonņt)
|
L'italia a l'é nassła pėr cas. Cavour a vorģa riunģ tut ėl Nņrd
"A esist-lo l'italia ?" a l'é ėl tģtol ėd lė scond nłmer ėd "Limes" dėl 2009, surtģ a mars.
"Limes" a l'é l'arvista italian-a ėd geopolitica, publicą dal Grup l'Espress.
Nen che j'artģcoj a sio gran che antėressant: pģ che ąutr a-i é tante arpetission ėd leu comun e
tante domande sensa arspņsta. A l'han colpime pģ che ąutr tre argoment: l'antrodussion, nen firmą
e che pėr lņn lģ a l'é da attribuģ al diretor, Lucio Caracciolo; j'artģcoj ėd lenghģstica e la
part final, antitolą "Lė Stat ėd Milan".
Ant l'introdussion a-i é un resumé dj'argoment pģ antėressant. Prima a l'é sitą lė stņrich anglčis
Christopher Duggart che mach l'ann passą a l'ha ancora butą l'italia tra virgolėtte: "a l'inissi
dėl neuv mileni l'"italia" a continua a smijé n'ideja trņp pņch sicura e contestą pėr podčj esse
ėl sentr emotiv ėd na nassion ...". Peui a s'arcņrda che l'italia a l'é nassła pėr cas. L'obietiv
dij Savņia a l'era nen fé l'italia. Cavour a vorģa riunģ tut ėl Nņrd (tuta la Padania i dirģo
adess) sota ėl Piemont pėr fondé "un neuv grass Belgi dla pianura padan-a". Ėl Sud dij Borbon a
j'antėressava nen. A fasģa nen part ėd soa coltura. I arpņrto nen, pėrchč im n'ancalo nen, le
parņle che a dovrava ėl Farini pėr dėscrive a Cavour lė stat dėl Regn ėd Nąpoli.
A-i é peui n'artģcol an sla lenga italian-a che as capiss nen lņn che a veuja mostré. A ancamin-a
an disend che la condivision ėd na lenga nassional a l'é mach stąit-je ant la sconda metą dėl
sécol che a fa XX: propi ver, ant ėl 1861 mach ėl 2% ėd la popolassion italian-a a parlava e a
scrivģa bin l'italian, e la pģ part a l'era consentrą an Toscan-a. Peui l'artģcol a serca ėd
mostré che, ėdcņ se l'italian a-i era nen, a l'era com se a-i fussa, a tira fņra Garibaldi, a la
fin as perd.
Ant l'artģcol "La Lombardģa a fa polģtica éstera", as fa noté che la Lombardģa, che a produv ėl
20% dėl PIL nassional e che a l'é a lė scond pņst an Eurņpa, ant ėl 2006 a l'ha stansią pģ che 25
milion d'Euro pėr finansié dij proget an agiut a l'internassionalisassion dėl sistema dle cite e
mesan-e imprčise lombarde. La Lombardģa a l'é vnł n'ator geopolģtich global, con na soa strategģa
antėrnassional e le intčise antėrnassionaj stipulą ant j'łltim 3 agn a son stąite con:
Massachussets, Federassion Russa, India, Cile, Andalusģa, Minas Gerais, Israel e Canton Tesin.
L'Eurņpa a privilegia un canal diret con le autonomģe teritoriaj e a arconņss giuridicament le
Region: a sarą n'ocasion ėdcņ pėr nņsta Region Piemont.
|
|
|