Ël Rociamlon, escursion tra legenda e stòria n° 11, gené-fërvé 2009, pag. 2 ëd Bepe Sané (Dragonòt) Ël Rociamlon a l’é la montagna che a dòmina dzora la sità ëd Susa. Da Carmagnòla as vëdd motobin bin; se un a varda la linia dle montagne che a van dal Viso a la Val d’Aosta, a ancontra la gran s-ciapura dla Val Susa: ël Rociamlon a l’é la sima pì àuta che a marca a mesaneuit la Val Susa. Cheich agn fa a l’avìo instalà, për vàire meis, na luce an sla sima e da Carmagnòla, ëd neuit, as vëddìa pròpi bin. Ël Rociamlon a l’é na montagna bin rica dë stòria e ëd legenda, a ancaminé da cola ëd Bonifacio Rotario. Chiel sì a l’era sitadin d’Ast che, miraco an mentre ëd na Crocià, a l’era stàit fàit përzoné e che a l’avìa fàit vot ëd porté n’oferta a la Madòna an sla montagna pì àuta ëd soe part. Na vòta lìber, a l’avìa fàit fé un trìtich ëd bronz e a l’avìa portalo an sla sima dël Rociamlon ël 1m dë stèmber dël 1358. Adess ël trìtich ëd bronz a l’é consërvà ant la Catedral ëd Susa. An sla sima dël Rociamlon a-i é na statua ëd bronz ëd pì che quatr méter, euvra dlë scultor G. A. Strada. La statua a l’era stàita sessionà an eut part, portà an sima da j’alpin e inaugurà ant ël 1899. Ël Rociamlon, con ij sò 3538 méter d’autëssa, a l’é un-a dle pì àute montagne dle Alp Ossidentaj piemontèise. Combin che a sia bastansa àuta, la caminada për riveje an sima a l’é bel fé. As riva con la màchina fin a 2100 m., sota la Riposa. Ël senté a l’é bin marcà e an montand as travso dij bej prà ëd montagna, fin al Rifugi Ca d’Ast, a 2854 méter. Da lì ël senté, sempe bin signà, a monta a travers ëd prere fin a la Cros ëd Fer, a 3306 m., peui con un senté còmod, con dij tòch scavà ant la ròca e con un tòch final con dle còrde, as riva an sima a 3538 méter. An sima a-i é la Madòna, un cit santuari, un Rifugi con 24 pòst a deurme e un bel spiass, andoa ël 31 agost dë st’ann i l’oma pijà mëssa e andoa Fulgido Tabone, gëstor dël Rifugi Ca d’Ast, a l’ha ofrì un the càud a tùit. Doe pàrole adess an dzora a Fulgido Tabone che, oltre a esse gëstor dël Ca d’Ast, a l’ha ristruturà la capela dël Ca d’Ast e ël santuari an sima. An pì a l’é pitor e scultor e, quand che ant ël 2006 dij vandaj a l’avìo danegià la Madòna, restaurador. Fulgido, con tut che a sia d’un pais sota ëd Susa, a parla un bel piemontèis pròpi istess al nòst e, ël 31 d’agost dë st’ann, a l’era già montà 471 vòte an dzora ël Rociamlon. Home Page Artìcoj an piemontèis