Napoletan

Sempe për parlé dle posission che j'ëscritor a l'han pijà e a pijo 'n sij dialèt (e tornerai, come l'hai promëtù su Pasolini e Burat), l'ultima còsa ch'i l'hai lesù a l'é 'nt ël librèt pressios che Elena Ferrante a l'ha publicà da pòch, «I margini e il dettato», doa a cheuj quat leture 'n sla scritura. Ebin, ënt la letura ch'a s'ëntìtola «Le storie, io» a parla 'dcò dël sò rapòrt con ël dialèt (con ël napoletan) e a dis còse diverse da cole ch'i sentoma noi - veuj dì noi 'd na banda larga ma forse destinà al silense -, ma tutun tute inteligente e ch'a val la pen-a d'ësté a sente. Chila a dis d'avèj prova a traté con sò dialèt e fin- d'avèj scrivù 'd pagine 'n dialèt (ël sò), ma peuj d'avèj cancelà lòn ch'a l'avija scrit e d'avèj nopà trasformà ste pagine «in un italiano a cadenza napoletana», ch'a l'é lòn ch'a l'han fàit tanti scritor gropà a na mùsica ch'a fa 'l son ëd soa scritura. Gnente 'd neuv, combin che chila a disa peuj cheicòs ch'a l'anteroga e a la travaja 'ndrin: «La scommessa - a scriv - è imparare a usare con libertà la gabbia dentro cui siamo chiuse». Ch'a l'é na contradission bela e bon-a, ma a l'é pròpe lòn che j'ëscritor a deuvo e a peulo fé: sërché - e nen mach ënt la gabia d'un dialèt - ëd rompe la crosta dël prevedibil për trové 'l son ëd la sorprèisa. Na scomëssa - dialèt o nen dialèt - ch'a peul mai finì.

ëd Giovanni Tesio - da TurinSet ëd La Stampa dj'8 d'avril dël 2022


Indietro