Lo suocero

Son ancamin ch’i leso le litre ‘d Pavese për ën piasì tut mè, e lì ‘ndrin a-i é da capì nen pòch ëd lòn che Pavese a l’é stàit, pì ‘ncor come òm che come scritor. Ma peuj a l’é gnanca sòn ch’i veuj dì. Veuj dì pitòst ch’i son ëmbatume (e l’avìa mai vistlo prima che pura ste litre l’hai lesuje pì ‘d na vòta), i son ëmbatume – disìa – ‘n t’un piemontesism tut nòst, ch’a l’ha arfëstiame.
Pavese a j’ëscriv a sò professor Monti – Augusto Monti – e a scriv pròpe parej: «Siccome poi conosco il mio pollo – dirò meglio lo suocero del pollo – le dirò che tutta la sua lettera è un campioncino da antologia». Për capì mej, ël «pollo» a l’é ‘n riferiment a l’amis Mario Sturani, ch’a l’avìa sposà la fija ‘d Monti, Luisa (për sòn as parla dël «suocero del pollo»).
Ma sì, a fé macia a l’é pa sòn, a l’é col articol prima ‘d «suocero». Pavese a scriv: «lo suocero», come tanti d’àiti piemontèis ëd coltura, damentre as duvrìa scrive «il suocero» an bon italian, vist che la «esse», stasand a le gramatiche, a l’é nen «impura». A l’é – pì che n’eror – na marca ch’a fa tan Piemont, come «solo più» e còse parej.
Marche regionaj, che cand ancapita ‘d trové, nopà dë stupisse a fan na gòj tuta special. A l’é parej che ij citi boro a giuto a fé vos, a mosté cheicòs ch’a va dëdlà dla regola e a-j deurv la pòrta a tante bele riflession.

ëd Giovanni Tesio - da TurinSet ëd La Stampa dij 3 dë dzèmber dël 2021


Indietro