Dal piemontèis a l'italian |
Gavo da le stagere dla mia librarìa (ancapita ‘d pijé ‘n lìber sensa na vera rason) «Le parole dialettali» ‘d Paolo Zolli (Rizzoli) e ‘n campo a mëssoné paròle italian-e ch’a ven-o da le radis regionaj. Von da sì, von da là, deurvo na pagina, la leso, e von da n’àuta pagina passand doe ore susnose e curiose. Ma ‘mbelessì veuj mach fërmeme ‘n sle pagine dedicà al Piemont. Prima ‘d tut tante paròle ch’a ven-o da la lenga dovrà ‘nt le caserme (Piemont fa grado…): «battere la fiacca», «piantare una grana», «cicchetto», «ramazza», ma ‘dcò «marcare visita» e fin-a «passamontagna» che con tuta probabilità a ven dal lengage militar gropà a la prima guera mondial. Tute espression ch’a l’han la soa bela spiegassion e Zolli a sa contela con gust. Passand a d’àut, da la scòla a l’é munje «bocciare» e «bocciatura» (cand as bociava soens e volenté). Da l’aministrassion ël termo «brogliaccio». Da la cusin-a tanti termo: ij vin («barbera», «barolo», «nebbiolo»…) e ij pitansin, da «bagna càuda» ch’a cambia nen, e peuj «agnolotti», «fonduta», «fontina», «grissini», sensa conté ij «gianduiotti». E për finì, d’espression come «Bastian contrario» opurament «spaesato», ch’a mura dal bel piemontèis: «dëspaisà». Ma ‘dcò «rompipalle» (lo dovrava Pavese) a l’ha ij sòj quart ëd «piemontesità». ëd Giovanni Tesio - da TurinSet ëd La Stampa dij 22 d'otóber dël 2021 |
Indietro |