A-i fa pa gnente

Pan pistin", "an ghignon", "ghermìa", "s-cianvandé", "cuefa", "artajor", "bòcia", "pòvra dòna", e via fòrt. A son peuj mach cheidun dij termo 'n piemontèis ch'a macio (veuj dì a fan macia, a marco) le pàgine dl'ùltim romanz ëd Margherita Oggero, "Non fa niente", pen-a surtì da Einaudi. Le pì curiose a son - më smijrìa - "pan pistin", "ghermìa", "artajor" e 'dcò "bòcia". Ma pì 'd tuj, "pan pistin" e "ghermìa". "Artajor" a l'era 'l salumé, e "bòcia" l'aprendista, 'l garson ëd botega. Ma 'l "pan pistin" chi as lo arcòrda 'ncora? E "ghermìa"? E bin. "Pan pistin" a l'era col pan da guera e da miseria, fàit con la farin-a dël ris dë scart, che cheidun a pensava a fùissa fàit - an dis Margherita Oggero - con la farin-a 'd marmo, talment a l'era bastardì. "Ghermìa", nopà, ma a l'é vos ch'i l'hai mai sentù 'n ca mia, ma an dis la Oggero ch'as disìa për parlé d'un color ch'arciama la tera giàuna, e che Bré anregistra come "òcra". Va sans dire che tut sossì a fa part ëd na scritura ch'a ciapa doa a fa damanca e se la stòria a l'é 'n pò piemontèisa arfuda nen ëd mësce-je ij rest o ij tochetin d'un parlé ch'a fissa 'n na paròla 'l sentiment d'un temp e d'un ambient. A-i restrìa mach da gionze che "Non fa niente" (a-i fa pa gnente…) a l'é 'n bel romanz ch'as fa bin lese. ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette dLa Stampa dij 8 dë dzèmber dël 2017

Indietro