Scrive 'l piemontèis

Ancapita soens che chèich letor ëd costa nòsta rubrica as ciama e an ciama ël sens dë scrive 'ncora 'n piemontèis. N'interogassion veja come 'l coco, ma ch'a l'ha sempe (e tanto pì) rason d'esse. La rispòsta - come tute le rispòste - a ven mai da sola e a buta 'n gieugh tuta na filonghera 'd rason, e sì dirai cole essensiaj.
Prima rason: dëspiass squasi di-lo, cola dël cheur, vis a dì che se ti t'amprende 'l piemontèis fin-a da masnà, at posso le vos ch'at ven-o d'andrinta e ch'at parlo come le còse sempie ch'a l'han animà toa infansia.
Sconda rason: cola 'd na stòria ch'it l'has ëmprendù studiand la literatura 'd na region ch'a l'é nen stàita pròpe pòvra; tersa rason: cola dla resistenza che sto mond ch'a viagia 'nvers al tut istess at giuta a tiré fòra da ti për mantnì n'orgheuj d'apartenensa (ch'a veul pa dì, ch'a sia bin ciar, ciamesse fòra da le novità, ma nen cede a le mòde 'd mincadì); quarta rason, cola 'd Pacòt, ch'an piass sempe arcordé: la blëssa dle càuse perse. A farà rije che cheidun a combata për perde, ma mi a më smija ch'a-i sia 'n sòn na nobiltà che chi a sa mach sempe 'ndé 'n agiut dij vincitor a conossrà mai.
Quinta ma nen ùltima rason: cola 'd chi a-j piass vive dacant pitòst che 'n mes. Sinch rason (d'àute a-i n'a-i é) ch'a peulo basté për fé 'n comandament.

ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette dLa Stampa dij 5 ëd magg dël 2017


Indietro