Tavio Còsio
Tavio Còsio a l’é un dij pì grand e angagià scritor an pròsa dël Neuvsent piemonteis. Nà a Vilafalèt ël 30 ‘d mars dël 1923, lì a a l’é mancà ‘l 10 ëd luj dël 1989. Laureà an Farmacia a l’Università ‘d Turin, tuta soa vita a l’ha passala a Melle, an Val Varaita, dova a l’avìa la Farmacia, e a l’era arnomà coma «lou spesiari dal Mél». Autor ëd tanti studi sla coltura e la vita an Val Varaita, confrère dël poeta Antonio Bodrero ‘d Frassino (Barba Tòni), a l’ha scrivù an occitan e an piemontèis. Soe pròse piemontèise a son stàite publicà an doi lìber dla Ca dë Studi Piemontèis, vorsù e soagnà da Renzo Gandolfo: «Pere gramon e lionsa» (Turin 1975, prefassion ëd Tòni Bodrìe) e «Sota ël chinché» (Turin 1980, prefassion ëd Giuliano Gasca Queirazza). Tuti e doi prest esaurì.
Dòp soa mòrt ij sò a l’han lassà ij so papé e soa Biblioteca a la Comun-a ‘d Melle. Dël 2000 j’amis a l’han fondà l’Associassion «Tavio Cosio», për arcordelo, buté an ordin e masenté le carte e l’archivi e fé conòsse soa euvra. Për volontà dl’Associassion, ansema a la Ca dë Studi Piemontèis e a l’editor Fusta ’d Salusse a l’é pen-a surtìe la ristampa dël fiamengh e da temp pì nen disponibìl «Pere gramon e lionsa. Conte an piemontèis ëd Vilafalèt e dj’anviron», con la prefassion originala dla prima edission dl’amis Bodrìe (ISBN 978-88-8262-248-0, pp.XIII-178, 18 euro).
N’euvra s-ciassa, anteressanta, s-clinta, con na richëssa lessical e espressiva straordinaria, viva, anciarmanta, ch’a l’ha ‘dcò un gròss valor etnografich. Ma costa «cultura segreta…Còsio non la espone con la pedanteria saccente... del demologo che ne fa un pezzo da museo…Egli la fa rivivere con un’espressione letteraria delle più autentiche». Un lìber che ògni piemontèis a duvrìa lese (un glossari final a giuta, ma a meritrìa na tradussion për felo capì e apressié fòra dal Piemont).

d'Albina Malerba - da TORINOsette dLa Stampa dij 2 dë stèmber dël 2016


Indietro