Gioann Morel

Che bel, che bel, Gioann Morél a toca 'l «Cél» (pp. 48, s.i.p.), ch'a l'é peuj 'l tìtol dël librèt (cit e pressios përchè Morel a l'é pa un da lìber gròss) publicà giusta an costi dì da «La Slòira» d'Ivreja ant la cita e susnosa colan-a cudìa da Censin Pich e Dario Pasé ch'a scriv ëdcò l'achit. Gioann Morél, nà a Turin dël '28, a fa part come Agostini, Gastaldi e Milo Bré dla sconda generassion dij «Brandé», arconossend-se ant la carzà 'd Pinin Pacòt, che tutun Morel a l'ha seguità pì come arserca d'un-a vos interior che come esigensa d'un-a rivendicassion coltural che - bin intèis - a l'ha pà ignorà. Già autor d'un lìber poetich, «La tèra ancantà» (Turin, Edission «Piemontèis Ancheuj» - C. S. D. Minzoni, 1991) e d'un-a plachëtta, «Eva», publicà da La Slòira dël 2001, a l'é andaje des agn përchè a tirèissa fòra dal tirol un tìtol neuv. E «Cél» a l'é giusta sì për fé volé soe creature. Për «Eva» a l'ero quajast, tëmmer e vairon. Për «Cél» a son pì che 'n baron. E a bastrìa «Nòm perdù» a dine cheidun-e: «Duso, cardlin, orieuj, lòdne, seren-e/ pavon dla neuit, bluèt, cossairòle,/ mëssonere, borghin, ran-e martin-e,/ givo, lajeuj, piovan-e, sanguigneuj,/ scufiòt, bòte, lampré, rus-cio, volà./ Mosche e croass ëdzora 'l zerb dla tera». Na poesìa che a sarìa piasu-je da mat al Burat pì naturalista (e al poeta dle ultime surtìe). Col ëd Gioann Morél a l'é n'amor ch'a l'é pa sensa pudor, n'esigensa sentimental ch'a sa cheuje ij segret dle còse vardà, dij paisage e dle stagion doa gito le mistà dël sò orisont ëd vita. La rason moral ch'a ven da la tradission piemontèisa ma ch'a l'é nen sensa 'l sofe pì largh dle leture ch'a son nen tute e mach piemontèise. 'D sicur a-i é ambelessì na gòj ch'a gropa tera e cél, cél e eva, na comunicassion ch'a sa 'ndé pì 'n là dla prima vista, trovand na rason pì përfonda e pì stërmà. Tut sòn Morél a lo fa sensa parësse, con na misura pien-a 'd giudisse. Poeta stërmà, poeta pontual, poeta modest, a soa manera poeta religios («ël miracol arcan/ dla vita»), Morel a l’é poeta dë smens: «Le smens a son fiòch bianch portà dal vent/ për peui fiorì sla mare ch'a-j'ëspeta». Un-a dle smens (l'ùltima dël librèt, «Lë specc») i l'hai trovà con emossion ant l'ùltim romans ëd Sergio Astrologo, «Briciole sparse su una tovaglia da scuotere» (pen-a surtì da Antigone Edizioni). Cole 'd Gioann Morél a a son frise e fërvaje ëd vera poesìa. ëd Giovanni Tesio - da TORINOsette ëd La Stampa dij 3 ëd fërvé dël 2012

Indietro