Fond piemontèis Vincenzo Armando
L'Accademia delle Scienze 'd Turin a l’é un-a dle Istitussion pi antiche, pi amportante e pi avosà ant ël mond che Turin e ‘l Piemont a peusso vanté. Soa fondassion con ‘l tìtol d'Accademia Reale, as deuv al re Vittorio Amedeo III, dël 1783, ma già dal 1757 a esistìa na «Società scientifica», privà, fondà da Angelo Saluzzo di Monesiglio, Luigi dë La Grange e Giovanni Cigna. La sede dl'Academia, e dla fiamenga pressiosa Biblioteca, a l’é ant ël Palass dij Nòbij (dova as treuvo 'dcò ‘l Museo Egizio e la Galleria Sabauda), an via Accademia delle Scienze 6 àngol via Maria Vittoria. Tant a l’é 'l prestigi e la fama dl'Academia dle Siense, ch'a-i sarìa gnun-e rason ëd parlene an costa cita rubrica, se a fussa nen che da pòch a l’é surtìe, ant la colan-a «I libri dell'Accademia 5», për le pressiose edission Olschki 'd Firense (pp. 433,2009), ‘l catalogo dël «Fondo Piemontese dì Vincenzo Armando», soagnà da Elena Borgi, con la presentassion 'd Giuliano Gasca Queirazza (combin che ‘l professor Gasca a l'avja già prontala da temp, a arsulta, surtand dòp soa mòrt, soa ùltima euvra).
Për chi ant ël passà e ancor ancheuj a vorèissa studié la leteratura e la lenga piemontèisa, a peul nen fé a meno 'd consulté la racòlta Armando: la colession, schedà e adess disponibila ant ël volum, a risulta conservà an 255 volum e 42 faldon e/o lìber rilegà e a riguarda euvre a stampa, mùsica a stampa, riviste, giornaj, armanach, manoscrit, recension e ritaj. Ma chi a l'era Vincenzo Armando, che a l'ha butà ansema e peui lassà a l'Academia cost material così pressios e miraco ùnich? Se vardoma an Wikipedia, boneur i trovoma almach costa indicassion: «Studios ëd coltura piemontèisa. A l'era nassù a Turin ël 6 dë dzèmber dël 1858 e a l’é mòrt-ie ël 15 ëd fervè dël 1928». Ma për nòsta coltura piemontèisa Vincenzo Armando a meritrìa dabon un monument. Gasca a dis che a merita «l'appellattivo di insigne bibliofilo» e che «la destinazione all'Accademia delle Scienze é un suo dono munifico» vers n'istitussion dova a l'avia travajà con dedission e amor për mes sécol. Soa atIvità, soa vita, a l’é staita cola dël Bibliotecari, prima ant la Biblioteca dël Duca 'd Genova, peui a l'Accademia dle Siense. Con sò catalogo bin cudì Elena Borgi an mostra ch'a manco nen jë studios ëd bon-a volontà, e ij professor che da l'Università a decido 'd butësse a travajé, o almeno 'd fé travajé ij sò student, su nòst patrimòni lenghìstich e leterari.

d'Albina Malerba - dal Vënner ëd La Stampa dij 30 d'avril dël 2010


Indietro