Catàlogh ëd jë scritor an piemontèis

Giovan Giorgio Alione, Sergio Arneodo, Nino Autelli, Giuseppe Ignazio Antonio Avventura (Ventura Cartiermetre). Domenico Badalin, Silvio Balbis, Eraldo Baretti, Sandro Bermani, Vittorio Bersezio, Remigio Bertolino, Antonio Bodrero, Carlo Borio, Vittorio Amedeo Borrelli, Camillo Brero, Angelo Brofferio, Domenico e Gustavo Buratti, Vincenzo Buronzo. Edoardo Ignazio Calvo, Quintino Carrera, Giovanni Casalegno, Carlo Cocito, Pietro Corzetto Vignot, Nino Costa. E, tan për esse giust, Renzo Gandolfo, ch'a l’é stàit ël creatorprim dla Ca dë Studi Piemontèis: ël professor për ecelensa, col ch'a l'ha tnù 'n pé la memòria dle còse piemontèise, conossensa e cossiensa - coma disìa - dla stòria e dla literatura dël Piemont e dël piemontèis, ch'a j'ëstasìa - chiel ch'a l'avìa cudì doe bele antologìe, un-a con Brero, un-a da sol - vreman a cheur. E peui is fermoma sì për nen vempe le nòste righe 'd nòm. Parloma dël «Catalogo degli scrittori in Piemonte» ch'a l'han soagnà Guido Davico Bonino e Federico Faloppa për la Giulio Bolaffi Editore (pp. 226, euro 45). Un dij segn pì bej dël lìber gròss (ma gnanca peui tan) a l’é giusta col d'avèj pijà an considerassion ëdcò j'ëscritor ch'a l'han scrit an piemontèis. As peul sempe discute la misura dle righe dedicà a cost opurament a col, sempre as peul disse 'd nòm ch'a manco e ch'as duvrìa - ant un-a neuva edission - fé manera ch'a-i sio (da Bep Ross a Tavio Còsio). Ma ‘l rapòrt tra scritor an italian e scritor an piemontèis (o, as dirìa, ant j'autre lenghe dël Piemont, se consideroma almanch ël provensal o l'ossitan, da Arneodo a Barba Tòne) a l’é bastansa binbilansà. Ël «catalogo» a rispeta 'dcò bastansa la proporsion dij sécoj, vera che Pacòt a fortìa coma la literatura 'n piemontèis, ch'a fonga soe radis bin an là 'nt ël temp, a fùissa dventà vreman fiamenga e rica a parte dal Setsent. Për peui dësvlupesse 'nt l'Eutsent e rivé fin-a ai nòsti di - cambiand temp e motivassion - pien-a 'd sust e carià 'd vos ch'a ten-o bin ël confront con d'autre literature magara pì avosà. Scorend ël «catalogo» Bolaffi an ven da fé na considerassion che già na vira a l'avìa fame ant un bietin privà Luigi Firpo: àut che Piemont sensa litre! Piemont ch'a stipiss për l'abondansa e për la qualità fiamenga 'd soe vos e 'd sò scritor! Ël Piemont ch'a sa sté a l'onor dël mond ëdcò da sta mira, përchè a manca nen ëd nòm - coma cost «catalogo» an fa toché con man - ch'a lo figuro come na tèra 'd robusta vocassion. Come dì literatura e siviltà, literatura e cossiensa sìvil. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner ëd La Stampa dël 26 ëd giugn dël 2009

Indietro