Racòlta Balangerèisa

Un pais a l'é nen mach na crusiera dë stra, na filonghera 'd ca, 'd boteghe, 'd giojere e d'ansëgne pì o meno sbërlusente. Ògni pòst a l'ha soa stòria, ambaronasse stagion dòp stagion, e a l'ha na soa vos. A l'avìo bin ciàir e ancreus ant ël cheur costa ideja, costa sensassion, j'autor dla «Raccolta Balangerese. Storia lessico e tradizioni» (Comune e Pro Loco di Balangero, 2008, pp. 86), n'ambostà d'amis coordinà da Marisa Berati, che a l'han vorsù cheuje për la gent dël pais, d'ancheuj e 'd doman, ansema a 'd notissie stòriche (dai «Ricordi di vita Balangerese» 'd Nino Spandre), e në studi su la «Filanda da seta di Balangero» (gavà da na tesi 'd laurea d' Elena Frugoni), la vos ancora viva dël pòst afidà a un «Piccolo Dizionario del dialetto di Balangero», ch'a costituiss ël còrp principal dël lìber; seguì da na bela coalera colorà 'd manere 'd dì, d'espression gergaj. E peui jë stranòm dle famije, carià 'd misteri e dë stòrie, 'd creatività popolar: as va da Chij 'd Giavàn, ai Sërbò, dai Pieuj ai Barbis, dai Rubàt ai Miseria, dai Maron ai Foìn dai Carognin a La busa, dai Pocio a j'American dël cafè. A-i son tute le veje famije 'd Balangé ambelessì, fin-a a lë stranòm ch'a-i gropa tuti «I mèngia turgia», ij mangia salam ëd vaca... Per finì 'd dì 'l lìber venta gionteje le filastròcole e l'elenco, contrà për contrà, dle boteghe e dj'atività ch'a-i ero a Balangé fin-a a j'ani 50, con ij nòm d'antan e ij son modern d'ancheuj. Pagine ch'an giuto a conòsse 'l pais, con ël sò deuit, sò ghëddo d'un temp ancor avisch sota la sënner, e che a dispet ëd tut lòn ch'a l'é passaje a l'ha savù goerné un pòch ëd soa anima antica, 'd soa identità. Un travaj fàit con l'amor e la passion, con la veuja 'd salvé cheicòs da la dësmentia, 'd giuté soa gent a ten-e vive le paròle che sécol dòp sécol, a l'han costruì nòsta tèra e nòsta civiltà. d'Albina Malerba - dal Vënner ëd La Stampa dël 21 ëd novèmber dël 2008

Indietro