Stòrie 'd masche
A s'antìtola «Seeet!» l'ùltim lìber d'Adriana Chiabrando ch'a l'é pen-a surtì për le edission ëd Gioventura Piemontèisa (pp. 104, euro 15, ma chi a veubia trovelo a basta 'ndé a sërchelo da «La Bela Gigogin», la Libraria 'd Piemont an via Cernaja 16 D, tel. 011/764.02.29). As trata dë stòrie 'd masche (e nen mach), coma sotligna 'l sot-tìtol. Stòrie ambientà un pò daspërtut, dal Vilar a Nèive, da Somariva a Cantaluva, da Pòcapaja a San Pèire. Tère tra «Piemont e Ossitania». Tère pien-e d'arcòrd lontan: dij Cé, dij Pare dle colin-e, dij Pare alpin, ch'a l'han cudì sò patrimòni 'd conte e 'd savèj.
A dis la Chiabrando: «Për sente na vera conta 'd masche a-i va 'l pòst giust e 'l moment bon. A-i va la stala, la vijà. A l'é mach a la vijà che 'l contastòrie a peul esibisse, a peul gionté tuti ij particolar ch'a peulo smaravijé, ij silensi ch'a fan suspence, e pì 'l contastorie a sa conteje bin, pì a piaso e a son bele». Tutun ëdcò 'n lìber a peul fé soa part, combin ch'a sarìa mèj ch'a-i fùissa na vos ch'a parla, 'n pare o na mare ch'a pijeisso la bela costuma 'd conté o pa mach ëd lese ai sò cit le bele conte che la Chiabrando a l'ha butà 'nsema con passion.
«La lëssìa dij sarvanòt», «La crava 'd Gilin», «La fija dij bòsch» a son mach chèich tìtol. Pudìa nen manché Micilin-a, la masca 'd Pòcapaja, ch'an fa vardé drinta na società bin greva e dura e grossera. Tòjo 'l cartoné ch'a patela soa fomna come na vaca, e aj fa perde la masnà ch'a l'avia 'n sen. Ròba ch'a fa sgiaj mach a dila. Micilin-a ch'a deurm andoa a càpita, scarpentà, spòrca, tuta strassà, pì gnente ch'arcordèissa «la fomna ch'a l'era na vòta». Miraco a-i é 'dcò dë stòrie pì alegre o pì legere, come cola 'd Ciotin-a, na masca «ch'a l'avia mai faje mal a gnun», come cola dle faje al bal, ch'a l'ha 'n ghëddo për dabon mascheugn. Dle còse ch'a càpito e ti 't sas pà coma e përchè.
Come tante còse dla vita a son coste stòrie «'d masche e nen mach».

ëd Giovanni Tesio - dal Vënner ëd La Stampa dël 14 ëd mars dël 2008


Indietro