Sentro ëd Documentassion e Arserca

Saba passà a Volvera a l'é tnusse na tàula rionda për parlé d'un proget d'istitussion d'un «Centro di Documentazione e Ricerca» ch'a sapia antërpreté le esigense dla tradission (e dla tradission local) andrinta a na siviltà ch'a ciapa largh: cola che soens a ven ciamà «postmoderna». Antropòlogh come Pier Carlo Grimaldi e Davide Porporato, studios ëd «medialità» come Ambrogio Artoni, n'assessor provincial, bin sensìbil ai discors ëd coltura popolar e 'd lenghe mnassà, come Valter Giuliano, n'amant dël teatro dë stra e 'd comunità come Luciano Nattino a l'han parlà con la colaborassion dël sìndich Attilio Beltramino e dl'assessor a la Coltura 'd Volvera Giuseppe Racca dël destin ch'a-j toca a la m­mòria ch'a veul nen meuire, a la stòria d'un pòst, al patrimòni 'd savèj ch'a peul torné bon fin-a 'n temp ch'a smijo tan distant da coj ch'a l'han detaje. E naturalment tut sòn a passa 'dcò travers a le parlade locaj, a coj che për comodità pudoma ciamé parlade dialetaj, parlade diverse - ogni cioché la soa - ch'a conservo sust e giuss. A chi a scriv a l'é tocaje difende - dacant a la coltura dl'oralità e dla vos, ch'a veul peuj dì dla paròla dita pì che 'd cola scrita - 'dcò la fòrsa dël lìber e dla coltura pì «àuta», ch'a l'é antërsasse a l'àutra soens sensa dé la possibilità 'd capì bin chi a l'abia generà chi, chi a l'abia anfluensà chi, chi a l'abia mostraje a chi. Colture diverse, ma nen pì cita e pì granda. Colture che - tanto pì ancheuj - a deuvo marcé pijandse për man, sensa fesse dësdesje e virabarchin. S'a-i é 'n temp ch'a smija malandà, a l'é 'l nòst, tut votà a la dësmentia e a la distrussion. E anvece a l'é nen parej. Mai come ancheuj a-i é na veuja d'arvangia (sensa arogansa, sensa violensa), na veuja 'd travajé përchè cheicòs a resta, përchè cheicòs an parla. Gnun ch'a l'abia fàit l'elògi dël passà come se 'l temp a l'avèjssa nen 'l drit ëd bogé j'arlogé (la nostalgia a l'é 'n sentiment come n'àut e a deuv nen fene scheur, ma gnanca a deuv nen fene trapëtta). Tùit a l'han parlà 'd convivensa, 'd conpresensa, dël travaj ch'a l'é fasse e ch'as fa (tanto), 'd col ch'a resta da fé (ancora 'd pì). Tùit a l'han sotlignà che 'ndoa ch'a-i é na sensibilità local, ancheuj come ancheuj a-i é nen mach un mond ma - gnentemeno - 'l mond tut antregh ch'a sé specia e ch'a viv. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 9 ëd Novèmber dël 2007

Indietro