La festa dël Piemont

A son ancor nen dëstissasse le splue dle manifestassion soagnà për celebré ij tërzent ani dl'Assedi e dla Liberassion ëd Turin sislà da j'At dël Convegn dël Studi «Torino 1706. Memorie e attualità dell'Assedio di Torino del 1706 tra spirito europeo e identità regionale» pen-a surtì (doi volum 'd 1020 pagine, ilustrà a color, soagnà da Gustavo Mola di Nomaglio, Roberto Sandri Giachino, Giancarlo Melano, Piergiuseppe Menietti, për le edission dla Ca dë Studi Piemontèis), che già ij Piemontèis ch'a s'arcòrdo 'd soa stòria, a son ciamà a radunesse al Còl ëd l'Assieta për la manifestassion central dla Festa dël Piemont, che st'an a taja, sempre arbiciolùa, ‘l traguard dij 40 ani. Da la mira geogràfica l'Assieta a l’é 'n Còl 'd valich tra Dòira e Chison. Ma coma simbol a l’é ‘l nòm d'un pòst doa a-i é staje na bataja combatùa 'l 19 ëd luj 1747 tra Fransèis e Spagneuj da na part e Austro-Piemontèis da l'àutra, l'ùltim episòdi significativ dla Guèra 'd Sucession d'Austria, ch'a l'ha vist ij batajon piemontèis ëd Carlo Emanuele III ëd Savòja ficheije ai fransèis ëd Luigi XV. L'an a l'é 'l 1747: ij Fransèis a passo 'l Monginevr e a rivo ant la Val ëd Susa e ant cola dël Chison, për ciapé vers Turin. Ma a-i son a sentinela ij Fort d'Exilles e col ëd Fenestrele ch'a-i saro la stra. As combat sle montagne fin-a al 19 ëd luj, dì che al Còl dl'Assieta, a 2500 méter, as ten le scontr pì sangonant. A cost Còl, sìmbol dla libertà del Piemont, a mes luj ij piemontèis a torno për la manifestassion central dla Festa dël Piemont, organisà da 40 ani da la Companìa dij Brandé; ël randevò st'an a l’é për duminica 15 ëd luj a ancaminé da 10 dla matin, con la messa al camp; a 11 ore comemorassion dla Bataja an sla testa dl'Assieta, con 'l gen. Guido Amoretti e con ël Grop ëstòrich Pietro Micca; peui un «bocon» coma pòrta a la Ca Cantonera; apress mesdì festa con grop folclorìstich, coraj e fanfare. A l'Assieta as peul montesse, an vitura o a pé da Mean-a, Còl ëd le Finestre o da Fenestrele (Balboutet). d'Albina Malerba - dal Vënner dla Stampa dël 13 ëd Luj dël 2007

Indietro