Le canson dla Piòla

«L'àutra sèira an tapa scura/ a Le Roi i vado a tanghé: Tòta a bala? Ch'as figura,/ i son vnuita për dansé 'Ahi, ahi, ahi, ahi,/ it i'has mangià la sòma d'aj,/ e nel tango tu lo sai/ con la sòma sono guai/ Oh pòvra mi/ adess i sven-o ambelessì...». Da costa citassion, bele se curta, na bela partìa 'd turinèis a savran riconòsse ch'as trata d'un-a 'd cole canson che për tradission consolidà a van sota 'l nòm ëd canson dla piola: a l'é 'l «Tango dla sòma d'aj» (test ëd Piero Novelli e mùsica 'd Roberto Balocco). A la stòria 'd «Le canson dla piòla» a l'é dedicà 'l lìber surtì a la vigilia dle feste për le edission Graphot ëd Turin (lungo Dora Colletta 113/10 bis, pp. 175 con cd, euro 25) scrita a quatr man dai frej Piergiorgio e Roberto Balocco, ch'a gionto a la stòria ij test an piemontèis, la tradussion an italian, le partiture musicaj e un cd inédit con Roberto Balocco ch'a canta e Luciano Sangiorgio al piano. «Il 22 febbraio 1965 - a scriv Piergiorgio Balocco - alle ore 21, sul palcoscenico dël Teatro Gobetti, sotto l'egida dël Teatro Stabile di Torino e con l'organizzazione teatrale di Aldo Landi, aveva inizio l'avventura dello spettacolo Le canson dla piòla». E da sì a pija l'andi la stòria-crònaca e 'l volum. Dël 1972, soagnà da Mario Forno, la Ca dë Studi Piemontèìs, a l'avìa publicà un travaj ch'a studiava 'l fenòmeno da la mira antropològica e social («Le canson dla piòla», con test an piemontèis e tradussion, e bin sinquanta pagine dë studi sientìfich), lìber ch'a l'é andàit sùbit esaurì, e darmage pì nen ripublicà. Bin a l'han fàit donca ij Balocco a buté ant un-a publicassion j'ani 'd travaj d'arserca su cost tema. A l'han dividulo an doe part: «La veja piòla», le canson dj'ani tra 'l 1880 e 'l 1930; e «La neuva piòla» dova as treuvo le canson nà dòp dël 1965, creà con ël midem linguagi arbiciolù e anticonformista e un pòch barivel dla tradission popolar dël passà. La novità amportanta coma l'oma dit a l'é che ij test piemontèis a son compagnà nen mach da la tradussion, ma 'dcò da la partitura musica] e dal cd con na desen-a 'd canson inédite: oltre al già sità «Tango dla sòma d'aj», «La rampa 'd Cavorèt», «Ël gadan», «Quand ch'a taparo ij ciòch», ecc. A completo l'edission na precisa «discografia», dai primi disch an vinil a le pì neuve produssion an cd; e peui bele fóto d'antan e le locandin-e djë spetàcoj ch'a arcordo na stagion mossanta ëd nòst teatro ch'a smija 'd ier e a l'é già storia. d'Albina Malerba - dal Vënner dla Stampa dël 19 ëd Gené dël 2007

Indietro