La stòria 'd na companìa e le «divine» ch'a 'han fàit ël teatro 'n piemontèis
Massimo Scaglione pivò 'd nòst teatro për soe regìe, a l'ha 'dcò sempe compagnà 'l mësté con dë studi bin arbiciolù, e con n'angagi a l'Università 'd Turin, doa da diversi ani a ten un cors a la «Facoltà di Scienza della Formazione» ch'a l'ha daje la sbruvëtta a tante arserche sël teatro piemontèis, ancheuj pì pressiose 'ncor, dòp la mòrt d'un magìster coma Gualtiero Rizzi. A son parèj nassuje tesi 'd laurea su l'Alion, sël Gruppo Teatro Angrogna, su Gipo Farassin, mach për sité tre tema ij pì divers. Ma 'd costa càtedra 'd teatro i l'avroma 'ncora ocasion ëd parlene. Mentre ancheuj i segnaloma un lìber amportant dë Scaglione ch'a l'é surtì da pòch, për le edission dla Famija Albèisa, «Breve storia dël teatro amatoriale ad Alba. L'Attrice Albese Marianna Torta Morolin», con le presentassion ëd Giovanni Bressano, president dla Famija, dle scritor Gianni Farinetti e 'd na pagina bela e apassionà d'Ileana Ghione, miraco l'ùltim cadò 'd costa artista piemontèisa a soa tèra. Massimo Scaglione ant na vìnten-a 'd capìtoj an men-a për man ant la stòria cita, ma amportanta, dël teatro an Alba, ch'a pija l'andi ant ij prim ani sinquanta, ma ch'a l'ha radis lontan-e. Për lòn ch'a riguarda 'l teatro «dialetal» l'esperiensa albèisa a va da dòp la sconda guèra, con na bela partia 'd nòm d'ator, d'artista, as aferma con la nassita dla «Filodrammatica Albese» dël 1959, për arivé ant ël 1994 a dé vita, sempre sota la tùa dla Famija Albèisa, a la Companìa «Marianna Torta Morolin», costituìa dai mèj anlev dla scòla 'd formassion teatral dël «Teatro delle Dieci». Ant la sconda part dël volum l« sguard a së slarga a la Provincia 'd Coni ant la stòria dël teatro piemontèis: e peui a le biografie 'd Marianna Torta Moro Lin nà an Alba 'l 1 luj dël 1839, protagonista dacant a Giovanni Toselli dle «Miserie 'd Monsù Travet» ëd Bersezio; e d'àutre «Divine»: Carlotta Marchionni, Adelaide Ristori, Virginia Marini, Adelaide Tessero, Giacinta Pezzana, un bochèt al feminin ch'a l'ha fàit grand nòst teatro e 'l teatro italian.

d'Albina Malerba - dal Vënner dLa Stampa dël 9 ëd giugn dël 2006


Indietro