Na tradussion ch'a ten bota a l'original sërcand le corispondense 'd son e rime |
Soma sempre lì. A-i sarà chi a na dubita, ma l'operassion a l'é tut àut che baravantan-a. Traduve Baudelaire an piemontèis as peul, come traduve Dante o traduve Leopardi. A-i é (a l'é staje) diverse manere 'd felo, ma ch'as peussa fesse - tanto pì al dì d'ancheuj che la cossiensa lenghìstica a l'é surtìa dai ghet e dai pregiudissi - a l'é tanto pì natural. E donca salutoma con piasì 'l travaj ch'a l'ha fàit Rino dij Sèra (Rino Serra) butand an piemontèis «Les fleurs du mal» ëd Baudelaire ant un lìber surtì con la tùa dla Comun-a e dl'Assessorà a la Cultura 'd Poirin (pp. 206, s.i.p.). Coma a sotligna Albina Malerba ant la prefassion, tradùe ancheuj Baudelaire «non è un'operazione che concorra alla conoscenza dell'opera in sé, ma piuttosto un mezzo për saggiare le possibilità della nostra piccola lingua piemontese, a trasmetterci pensieri, emozioni, abissi di pensiero». Bin dit, Baudelaire a l'é un ëd coj poeta ch'a marco un passage obligà. Apress ëd chiel la poesìa a l'é pì nen stàita la stessa. Da chiel a part la rivolussion simbolista ch'a l'ha anteressà tute le literature e ch'a l'é rivà bin andrinta al Neuvsent. La cossiensa pì crùa e fòrta dla modernità a part da lì, da sò mond ënfià ch'a da dë splùe 'd lus sbërlusenta. Soa part a l'é la contradission, soa ispirassion a l'é la vita che da Parìs a sé spantia daspërtut. Rino dij Sèra a sern la corispondensa precisa dle rime. La soa a l'é na tradussion ch'a studia l'emossion dij son. Nen na tradussion a sens e gnanca interlinear, ma n'angage për esse 'l pì possìbil davsin a la còsa da dì. Tradussion përfete a-i n'a j'é gnune e 'dcò costa a l'ha soe bele gate da plé. Ma Rino dij Sèra a riess a vince la partija con sò but. E se quàich vòte a fòrsa na frisa 'l termo piemontèis, a fa nen mal. A son nen quàich italianism an rima (na diso un sol: agiltà) e gnanca quàich acsan ch'a rimo për j'euj (bërboj-simboj) a anflé na tradussion ch'a ress. Serti componiment a son mej, d'àutri a ten-o meno bota, ma tut l'ansema a viagia bin, preuva provà ch'an piemontèis as peul.
Tre euvre ch'an parlo 'd temp lontan sensa forsé la lenga ant un-a diression sperimental. «Iuxta propria principia» as pudrìa disse con Bernardino Telesio. Se l'argoment a l'era divers, a resta midema la mira. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 21 d'avril dël 2006 |
Indietro |