An vista na proposta 'd lege regional për scancelé piemontèis e bon sens

Nen lassesse tajé la lenga. A l'è n'imperativ ch'a ven da 'n tilèt (firmà da tante associassion e person-e privà) che nòst giornal a l'ha publicà 'n costi dì. Un tilèt ch'a dis ëd cose giuste, nen mach për coj ch'a travajo da sempe a difende 'l piemontèis (e tute le lenghe "cite") da na fin anunsià, ma për tuj, për tuj coj ch'a l'han a cheur nost doman. La custion a l'è costa. Da na mira a-i-è 'l Consej d'Europa ch'a l'ha arconossuje al piemontèis la concession ëd lenga. Da l'autra a-i è nòst Parlament che l'ha fàit na lege 'd tua mach për le lenghe ch'as diso minoritarie (an Piemont, ël provensal, ël franch-provensal, ël valser). E 'l piemontèis? Lassa ch'a nija. Mancomal ch'a-i era già staje prima na lege regional ch'a l'avia fàit lòn che nòst Parlament a l'avria dovu fé: vis a dì, arconòsse 'l piemontèis come lenga da tutelé a la stessa mane-ra 'd j'àutre lenghe arconossùe ant ël nòst teritore regional. A l'e grassie a sta lege pien-a 'd bon sens e nen mach ëd bon-e intension ch'a l'è fasse an Piemont un travaj motobin fosonant ëd difeisa e 'd valorisassion d'un patrimone lenghìstich ëd prima fòrsa che gnun a peul nen desconòsse. Adess, nopà d'insiste përchè lë Stat italian a fassa na lege ch'a-j dogna 'dcò al piemontlis lòn ch'a jë speta, a-i è cheidun ch'a pensa d'adegué la lege regional a cola nassional. An poche parole - an nom ëd na rassionalisassion ch'a son-a come na persecussion (bin intèis che noi difendoma 'l piemontèis come difendoma 'l "chetchua" peruvian, ël "tzotzil" mesican, tute le lenghe ch'a smijo da gnente mach ai pòver dë spìrit) - costi sì a pretendrio che ij benefisse che la lege regional a l'ha avù 'l bon sens d'arconosse, a fùisso scancelà. E sicome la bela proposta a ven (am sagna 'l cheur) da la snistra, la cosa a më smija 'ncora pì insoportàbil. Considerassion? Un-a sola: na lenga a l'è tut e a duvrìa esse un dij prinsipe dla nòsta democrassia (s'a-i na j'è 'ncora un-a). Mai tròp tard për capilo. Mai tròp prest për pentisse 'd nen avejlo capì për temp. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 23 dë Dzèmber dël 2005

Indietro