Librèt disegnà da le scòle dle Ròche dël Roé për amprende a cudì natura, paròle, coltura

Lìvora, liolëtta, gava-euj, preve (la libellula), babòja, gata, gata marela, ruva (il bruco), simi, simes, cimes, cims, spisiëtta, spussiet, spissiat, nòna, rubatabuse, rubatabuse, ribatabusa, elicòtero (la cimice), bërlicora, givo, bësoron, balicora (il maggiolino). Gnanca mal. Soma nen sì a dì 'd nòm basta ch'a sia, ma soma sì për dije an nòm dia varietà e dla richëssa dle parlade ch'as ciamo dialetaj: vere lenghe ch'as gropo a la fòrse dle còse, cole ch'a resto anlià al sens pì përfond dla «realtà». Paròle ch'a conservo pì che cole dla lenga nassional ël sens ëd cheicòs ch'a resist a tute mòrt anonsià. Ma lòn ch'a conta, sì, a l'é che coste paròle a ven-o da 'd travaj ch'a l'han fàit le masnà: le masnà dle scòle dl'infansia e elementar ëd ses pais tra coj ch'a fan part dl'«Ecomuseo delle Rocche del Roero» (Pòcapaja, San Steo, Montèu, Sisterna, Baudissé, Somariva la Àuta). A son vnuje fora (a son s-ciodù) set scartare ch'an parlo 'd bigat e 'd cocat, d'animaj e 'd piante, d'aragn e 'd grij, 'd fruta e 'd tradission, ëd senté e 'd lun-e (për aveije basta telefoné a la Comun-a 'd Montà, al sìndich Silvano Valsania, ch'a l'é anima dl'inissiativa). Tut un pò an italian e tanto 'dcò an piemontèis, ël piemontèis ch'as parla e as parlava tra Pralorm e Alba, tra Poirin e Ast (Sisterna a l'é bin un pais fora dla provincia 'd Cone). Tre considerassion da fé. Prima 'd tut ij lìber colorà e ilustrà con fóto e tanti disegn dle masnà: lìber da lese e da vardé, da gode 'n tute le manere. Peuj la fòrsa dl'infansia ch'a ven anlevà ant ël rispet dla natura e dla stòria ch'as fa dì për dì (vorëije bin ognidun a so pais a veul pa dì dësmentié lòn ch'a-i é ant j'anviron visin e lontan). A la fin la preuva provà ch'as peul salvesse ancora cheicòs ëd lòn ch'an resta mach ancaminand da prima ch'as peul. Andé da Ganarel a via Longa, da via 'd Lame e via Madòna, da San Romé a Castlé, da Valcarpigna ai Castagnon a veul pa dì andé da sì a lì. A veul dì motobin ëd pì. A veul dì conòsse l'univers: da le Ròche al mond. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 18 ëd novèmber dël 2005

Indietro