Le fàule pì clàssiche da Perrault a Andersen përchè la stòria bela fa sempe piasì contela

Nen mach le conte pì nostran-e. Nen mach cole ch'a son s-ciodùe da 'n clàssich come Nino Autelli (tutun ambelessì na frisin-a d'Autelli a i-é pro). Ma cheidun-e dle pì bele fàule pijà dal bërsach dla tradission pì àuta. Cole ch'an contavo da masnà. Cole chi l'oma amprendù a scòla opurament sij lìber che lesìo daspërnoi. A s'antitola "Cora Berta a filava..." 'l librèt docc e birbèt ch'a l'ha butà 'nsema Adriana Chiabrando për le edission ed Gioventura Piemontèisa (pp. 108, s.i.p.; chi a veul ciamelo a peul felo ant la sede 'd Gioventura, 'n via San Second 7 bis, tel. 011/566.04.91). Lìbera version an piemontèis <<ëd le fàule pìi brave për le masnà pìi bele>> (ma le masnà a son-ne nen tute bele?), trovoma "Ël gat con jë stìvaj" e "Capusset Rosso da Perrault", "Mamlin-a" da Andersen, e la pì part ("Biancafiòca e ij set nanet", "Sennerin-a", "La casòta 'd cicolata" e "La bela andurmìa 'nt ël bòsch") daj Grimm. Na bela ideja, bin figurà con ij disegn dle masnà (a-i è 'n ciat anvers la fin ch'a l'é pròpe 'nduvinà: a smija ch'a vola për aria patària, con jë stivalèt ross coma 'd povron ëd Carmagnòla). Ma 'l mej a l'é ant ël ghëddo dla lenga bin cudìa e bin dovrà. Na lenghëtta col gigèt, ch'a fa bel lese e bel sente lese. D'espression s-cëtte come costa: "Bècio!! Cola morfela" (a la dis la marastra 'd Biancafiòca quand che lë specc a-j rëspond: "La pì bela it ses pa pì, përchè Biancafiòca a l'è pì bela che ti!"). Opurament 'd filastròcole parèj: "Trich e trach ninsòle e tabach" (a l'è 'l Babàu ch'as trasforma an elefant dëdnans al gat furbèt e balossèt) a basto a rende l'ande degordì e frissant. A l'è na bela ideja dabon butesse a fé sente che 'l piemontèis a ress bin ël pèis. A l'è vnujne fòra dë stòrie ch'a smijo nòste, pròpi nòste 'd pianta. Pì gnun Grimm e Andersen e Perrault. Al temp "che ij giari a portavo le pantofle" tute le lenghe a l'ero bele. Tute bon-e da parlé. Tute s-cëtte. Tute na lenga sola. Tute na fàula e na dësmora. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 25 ëd mars dël 2005

Indietro