La vos viton-a 'd na poesìa ch'a trocion-a nen a canta con alegrìa sarvan e faunèt dla Varàita. |
A son tòst sich agn ch'a l'é mancaje Barba Tòni Bodrìe e a l'é bel arcordelo
sì come n'òm ch'a l'avìa 'l gust e 'l sust dla coerensa . Për chiel ël vej
adasi latin (Amicus Plato sed magis amica veritas") a valìa cheicòs. Amis ëd
tùit ma pì 'ncora dla verità. Amis, pì che 'd tut, dla poesìa, che a cudìa
con la passion d'un armita ch'a savìa calé giù daj bric come 'n viton. Na
passion veja s'a l'é vera ch'a l'era laureasse con na tesi su Silvio Balbis,
un dij salussèis dl'inissi dl'Eutsent ch'a l'era stàit amis d'Onorato
Pellico, 'l pare 'd Silvio Pellico. Soa poesìa a l'é cudìa con le pere dla
Varaita e a canta la natura, ij faunet, i sarvan, le fràule-fròle
piemontèise, ij castej ch'a stèilo, le ròce ch'a fan da cun-a e a fan da
camposanto, ch'a gropo la vita e la mòrt: la mòrt ch'a dà la vita, la vita
ch'as sara - mach për durvisse - ant la mòrt. Sò mond a l'era 'n mond ëd
religion ant un mond che 'd religion a veul gnanca sentine parlé: religion
ch'a gropa inteligensa e sentiment, religion ch'a gropa ij pare aj fieuj,
religion dla natura e dla tradission, religion ch'a parla d'angej e 'd
Nosgnor. Soa lenga a l'era rica coma sò vocabolari ch'a cuija doa ch'a
j'ësmijava, ch'a messonava tra valade e pian-a, tra le parlade dij pastor e
dij mesté, dij lìber ch'a lesìa e dle vite ch'a vivìa. A l'era passà da na
poesìa tuta natural a na poesìa tuta spiritual. Ma soa manera 'd vive lë
spìrit a l'avìa gnente 'd mòl, a l'era drua e fërma come na rol, come un
malëso 'd soe part. A l'era n'òm ëd coltura e 'd leture. A l'era stàit
diretor dla biblioteca 'd Salusse, a l'avìa mostà stòria dl'art ant le
scòle. A l'era n'òm ativ, a l'avìa fondà 'l Moviment Autonomista Ocitan,
peuj a l'era passà al Piemont Autonomista e a l'avìa finì 'd fé 'l consié
regional për la Lega. Pì che tut poeta, a l'é vivù ant l'ambossor ëd soa val
pòvra e benedìa, dovrand le paròle come 'n giogador ch'a trocion-a nen e
ch'a-j basta pòch për fé sò gieugh ch'a l'é franch nen da pòch. Për noi
Barba Tòni a l'é la poesìa dij sò lìber pì bej. Coj ch'a parlo e arson-o con
l'alegrìa dle sìlabe e dij nòm.
ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dl'8 d'Otóber dël 2004 |
Indietro |