Lìriche monfrin-e dël poeta 'd Moncalv ant un-a bela anastàtica d'"Al me paìs". |
Tornoma a lese "Al me pais" ëd Vincenzo Buronzo (1884 - 1976), grassie a
n'edission anastàtica cudìa da Alessandro Allemano e Antonio Barbato (pp.
XV-97, s.i.p.) për cont dl'Aministrassion dla Comun-a 'd Moncalv, pais doa
che Buronzo a l'é nà, doa a l'é sempe tornà, doa a l'ha fàit ëdcò 'l sìndich
che antlora as ciamava con tanta sagna "podestà", doa a l'é mòrt dòp tante
esperiense fàite tra Turin, Ast e Roma (a Turin a fé 'l professor, a Roma a
fé 'l senator, an Ast a pijé d'inissiative destinà a fosoné coma cola dël
"Centro di Studi Alfieriani"). An realtà a l'é mai dëstacasse da sò borgh gnanca tant sërvaj (i mësson-o l'espression da Leopardi, 'l poeta che con Pascoli Buronzo a l'ha lesù, studià, pijà a model). Da Moncalv Buronzo a l'ha ciapà tuti ij sò përsonage, s'a l'é vera che soa poesìa a smija antajà ant ël bòsch coma un presepio 'd mincadì. Con costa ristampa anastàtica tornoma a lese sò prim lìber scrit an monfrin e publicà dël '62 (ël second lìber, un dij pì bej dël Neuvsent piemontèis, a s'antitola "Al litaniji di giòbia" e a l'é stàit publicà n'agn apress ëd la mòrt ëd sò autor). Poesìa ch'a part sempre da na situassion, ch'a conta sempre na stòria, ch'a fa parlé soe creature coma s'a fusso ant un teatro natural. Ma che sì, ant le poesìe d'"Al me pais", a l'é 'ncora motobin lìrica a as dëstend ant un-a andan-a da na mira rudia e da l'àuta dossa, elegìaca, ma a la manera clàssica (e veuj pròpe dì latin-a). Buronzo a l'é stàit ël prim a fé sente la vos ëd na tèra ch'a l'era la soa: cola che le residense turinèise e roman-e a l'avìo tenuje bin viva ant ël cheur e ant la fantasìa. Vos ëd radis ch'a son nen përdusse e 'd son dru coma le tëppe dle vis ëd barbera. L'idìli a-i é ma a s'anfila an mes sensa parësse, tra le paròle 'd na gent ch'a l'é pien-a 'd n'inocensa rùstica e corporal. A-i va pòch, belessì, a passé da la realtà al seugn, dal rije al misteri. Le mistà 'd Buronzo a parlo, sì, con la vos d'un poeta ch'a l'ha trovà soa vos. ëd Giovanni Tesio - dal Vënner dla Stampa dël 25 ëd giugn dël 2004 |
Indietro |